बन्दाबन्दीको फाइदाः आफ्ना लागि आफै उत्पादन

भद्रपुर । कोरोना भाइरसको संक्रमण नियन्त्रणका लागि सरकारले गत चैत ११ गतेदेखि बन्दाबन्दी घोषणा गरेपछि अधिकांश मानिस कामविहिन भए ।

विभिन्न पेशा–व्यवसाय गरेर व्यस्त रहने अधिकाम्सको जीवन शैली फुर्सदका कारण अल्छी र आलस्यमा बितिरहेको छ । तर, कतिपयले समय बिताउन घर छेउछाऊको जमीनको टुक्रालाई साथी बनाएर नयाँ अनुभव समेत बटुल्ने मौका पाएका छन् । कहिलै खेती बालीमा ध्यान नदिनेहरू पनि करेसाबारीलाई साथी बनाउन थालेका छन् ।

फुर्सदिलो समयको सदुपयोग हुने अनि दैनिक आवश्यक पर्ने तरकारी पनि उत्पादन हुने भएकाले अहिले अधिकांश मानिस करेसाबारीमा ब्यस्त देखिन थालेका हुन् ।

झापा भद्रपुर–७ का मिनकुमार अधिकारीले लकडाउनको समयमा विभिन्न प्रकारको सागसब्जी लगाएको सुनाउँछन् । “अरु काम केही छैन, बाहिर निस्कन मिल्दैन”, उनले भने, “घरमा बसेर अनावश्यक समय बिताउनु भन्दा केही सागसब्जी लगाउन थालेको छु ।” उनले बारीमा फर्सी, साग, भिण्डी, धनियालगायत सागसब्जी लगाएका छन् ।

उनी जस्तै, भद्रपुर ७ का बिगम श्रेष्ठ पनि करेसाबारीमै व्यस्त छन् । “अरु बेला कामले केही गर्न भ्याइँदैन, अहिले फुर्सद छ”, उनले थपे, “जसले लकडाउनको पनि पालना हुन्छ, समयको सदुपयोग पनि ।” हुन त श्रेष्ठ सञ्चारकर्मी र प्राविधिक पनि हुन् । त्यसैकारण करेसावारीमा पस्ने फुर्सद निस्कदैन थियो तर, बन्दाबन्दीले तरकारी उत्पादनको सीप पनि विकास गराइ दिएको उनको भनाइ छ ।

केही दिन अगाडि झापा क्षेत्र नं १ का सांसद राम कार्की (पार्थ) ले पनि करेसाबारी स्याहार्दै गरेको तस्वीर सार्वजनिक गरेका थिए । करेसाबारीमा गोडमेल गर्दै गरेको फोटो पोस्ट गर्दै कोरोना भाइरसबाट बच्न घरमै बसेर लकडाउनको पालना गर्न र सामाजिक दूरी कायम गर्न उनले सन्देश समेत प्रवाह गरेका थिए ।

भद्रपुर १० का पत्रकार डिल्लीरमण नेपालले समाचार लेखनसँगै लकडाउनको समयमा करेसाबारीलाई थप व्यवस्थित बनाएको बताउँछन् । उनका अनुसार, “अहिले करेसाबारीकै तरकारीले भान्सा चलेको छ, बाहिरको तरकारी किन्नु परेको छैन । बजार धाउनु पर्ने बाध्यता पनि छैन अनि बिषादी विहिन उत्पादनले स्वास्थ्य समेत राम्रो हुँदैछ ।”

करेसाबारीमा उत्पादन गरिएको तरकारी विषादीरहित हुने भएकाले स्वास्थ्यको दृष्टिकोणले समेत महत्वपूर्ण मानिन्छ । गाउँघरमा धेरै मानिस सक्रिय भएर खेतीपातीमा लागेका छन् । बारी हुनेले बारीमा तरकारी जन्य उत्पादन गरिरहेका छन् भने खेतबारी नहुनेले घरका छतमा समेत तरकारी लगाएर समय कटाइ रहेका छन् ।

धेरै मानिसले करेसाबारीमा विभिन्न प्रकारका सागसब्जी लगाउनु सकारात्मक कुरा हो । यसखाले प्रयासले घरमै चाहिने सागसब्जी आफैँ उत्पादन गर्न सकिने र पैसाको बचतसँगै शारीरिक व्यायाम पनि हुने गर्दछ ।

मानिसमा सचेतना बढेसँगै स्थानीयस्तरमा उत्पादित तरकारीको खपत बढेको छ । भारतबाट आयात गरिएका तरकारी बिषदीयुक्त हुने हुँदा उपभोक्ताले कम रुचाउने अवस्था आउँने कृषि विज्ञहरू बताउँछन् । अहिलेको सिजनअनुसार भिन्डी, फर्सी र लौकालगायत तरकारी लगाउन उपयुक्त हुने हुँदा यस्ता तरकारीजन्य उत्पादनमा आकर्षक बनाउन व्यापारीहरूले अखाद्य रङ मिलाउँने हुँदा आफैंले उत्पादन गरेका तरकारीमा बिष र अखाद्य रङ मिसिने संभावना हुँदैन ।

अहिले धेरै मानिस करेसाबारी बनाउन लागेका छन् । यसलाई बन्दाबन्दीको एउटा सकारात्मक पाटोका रूपमा लिन सकिन्छ । सङ्कट जति बेला पनि आउन सक्छ । आफूलाई चाहिने सागसब्जी आफैँ उत्पादन गर्नुपर्ने रहेछ भन्ने चेतना अधिकांश मानिसमा पलाउँदै गएको छ । यो एउटा सकारात्मक पक्ष हो । स्वाभीमान र आत्मनिर्भरताका लागि यस वर्षको बन्दाबन्दी गुरू भएर उभिएको अनुभव सवै मानिसले गरिरहेका छन् ।